Vaak zijn alle ogen gericht op de baby. Als die het maar goed heeft. Misschien kijkt er nog iemand naar de moeder. Zij heeft een zware klus geklaard. Maar vader moet niet zeuren, die hoefde alleen maar toe te kijken. En zo kan het helemaal fout gaan. De man in dit jonge gezin krijgt ineens een heel andere rol dan hij ooit heeft gehad. Terwijl de vrouw al negen maanden het kind in haar buik draagt en langzaam in de moederrol groeit, moet de man plotsklaps in zijn nieuwe rol springen. Hij voelt zich onzeker, zit met een kind dat hij nog niet kent en met een vrouw die hij niet meer herkent door alle hormonen die ineens opspelen. Bovendien is zijn lieve meisje nu een moeder en dat kan haar ook aardig veranderen in een soort leeuwin.

Kan een man zich hier misschien ook beter op voorbereiden? Jazeker! Als het kindje nog in de buik zit is het al in staat om contact te maken met handen die op die buik worden gelegd. Je kunt het kindje al leren kennen. Het ene kindje komt heel gemakkelijk naar een hand en zwemt van links naar rechts door die buik heen. Het andere kindje kijkt meer de kat uit de boom. Die vindt het fijn als jij naar hem of haar toekomt. Het gaat dan als een poesje lekker in je hand liggen. Sommige kinderen worden heel rustig van vaders hand anderen gaan juist ‘stoeien’. Belangrijk is dat je als ouders niets verwacht. Je gaat samen op ontdekkingstocht. Vader met zijn handen op de buik, moeder voelt van binnenuit mee wat de kleine doet. Zo, al spelend en ontdekkend, groei je samen al in het ouderschap. Als het kindje dan geboren is dan blijf je op diezelfde manier naar het kindje kijken. Zonder verwachting, kijken wat het nodig heeft. En zo mag je ook naar elkaar en naar jezelf kijken: zonder verwachting en oordeel; samen ontdekken hoe je er voor je kind kunt zijn en ook voelen wat je zelf nodig hebt.

 

 

 

 

 

 

 

Met frisse wangen van het harde fietsen komt een meisje van 16 jaar bij me binnen: laat ik haar Sanne noemen. Ze vertelt me over haar drukke leven met school en haar grote hobbie: dansen. Dit leven is soms wel té druk en dat merkt ze aan spanning in haar rug- en schouderspieren en soms zelfs hoofdpijn. Minder dansen wil ze niet en op school gaat ze er ook helemaal voor. Als ik haar vraag wat ze bij mij wil leren antwoordt ze dat ze wil leren haar spieren los te laten en ze wil ook leren zich minder op te laten jagen door de drukte om zich heen.

We gaan aan de slag en beginnen met een eenvoudige staande oefening: als zij staat leg ik 1 hand op haar buik en 1 hand op haar rug en vraag haar mijn handen te voelen. Dit brengt haar aandacht uit haar hoofd naar beneden en ze voelt ontspanning. Ik geef haar een zetje en ze merkt dat ze niet zo maar omvalt. Zonder mijn handen kan ze dit ook bereiken door met haar aandacht naar haar buik, rug en benen te gaan. Sanne merkt ook dat haar schouders vanzelf ontspannen als ze deze oefening doet.

Zo doen we nog andere oefeningen waarbij Sanne meer haar lichaam gaat voelen. Als haar lichaam gespannen aanvoelt kan ze het op deze manier meer ontspannen en ze wordt zich ook meer bewust wàt haar gespannen maakt. De oefeningen die ze bij me leert doet ze ook zelf. Het aardige van voelen is dat je het overal kunt doen: in je bed, op je stoel, op je fiets, in de bus en zelfs terwijl je in de klas zit. Ze hoeft dus niet elke avond een half uur haar oefeningen te doen; als ze eraan denkt kan ze ter plekke even voelen en dan voelt ze ook meteen hoe haar lichaam weer ontspant.

Ze is vijf keer bij me geweest en wist toen hoe ze haar spieren los kon laten en ook hoe ze rustig kon blijven ondanks allerlei drukte om zich heen.

Een maand of vier later vroeg ik haar of ze voor me wilde opschrijven wat er nu nog van de haptonomiesessies bij haar is blijven hangen. Dit was wat ze me mailde: “Haptonomie helpt bij heel veel verschillende dingen. Je merkt dat je al tijdens de sessie en na de sessie helemaal tot rust bent gekomen en je goed voelt. De laatste tijd merkte ik dat ik veel minder vaak moe ben en me minder vervelend of ziek voel en dit komt omdat ik geleerd heb meer naar mijn lichaam te luisteren. Al na de eerste sessie merkte ik dat mijn spieren minder gespannen waren en ik me minder druk maakte. Haptonomie werkte bij mij heel goed tegen schoolstress. Ik weet niet hoe je het precies moet zeggen, maar ik voel me lekkerder in me vel.”

Het valt me op dat er de laatste tijd veel mensen bij me komen die last van angsten hebben. Bij één mevrouw had het duidelijk met corona te maken. Toen in maart ’20 de lock down begon voelde zij zich heel angstig. Het bleek dat ze daarvoor eigenlijk ook wel een angstig mens was, maar met genoeg activiteiten in de week had ze genoeg afleiding. Daardoor was ze zich er niet eens bewust van dat ze een angstig mens is. Toen al haar activiteiten wegvielen werd ze geconfronteerd met haar (eigenlijk altijd aanwezige) angst.

Angst brengt ons naar het hoofd, we gaan denken over wat er allemaal mis kan gaan. In haar geval ging ze van alles over corona bedenken. Het leek alsof ze vooral bang was voor corona, maar het was veel breder. Ze vond het stom dat ze zo angstig was. Het zat haar ook in de weg. Ze was onrustig, sliep slechter en was moe. Die angst mocht er van haar helemaal niet zijn. Zo werkt het helaas niet bij angst. Angst is er of het is er niet. Als je er tegen vecht kost dat veel energie en het levert niets op. Je wordt alleen maar meer gespannen en je raakt uitgeput.

Deze mevrouw heeft geleerd wat minder oordelend over zich zelf te zijn, minder te vechten tegen haar angst. Ze heeft geleerd haar angst te voelen (zonder van alles te denken) en te accepteren dat hij er is. Daardoor is er meer rust gekomen en slaapt ze wat beter. De angst is nog niet weg, maar die zal ook nooit helemaal weggaan. Ze heeft er wel veel minder last van. Ze gaat weer wat activiteiten oppakken. Dat zal haar goed doen. Maar ze zal niet meer zoveel gaan doen als voorheen. Vroeger deed ze meer dan goed voor haar was om haar angst maar niet te voelen. Nu is dat niet meer nodig, want de angst mag er zijn.

Als stellen bij mij komen voor zwangerschapsbegeleiding dan zorg ik ervoor dat er bij het eerste bezoek ook tijd is om even contact te maken met het kindje dat nog in de buik zit. Soms is het nog maar 20 weken oud, nog heel klein. Toch, als de partner dan zijn of haar handen op de buik van de moeder legt, dan is er na een tijdje vaak al een beweging te voelen. Er ontstaat een glimlach rond de mond en soms hoor ik zeggen: “hé schatje, je bent er al.”

Als de moeder al één of meer miskramen heeft gehad, dan is het voor haar soms moeilijk om de verbinding met dit nieuwe kindje aan te gaan. Dat is heel begrijpelijk. Maar voor het kindje wel heel pijnlijk. Stel je eens voor: je komt ergens binnen en de mensen negeren je omdat ze teleurgesteld zijn door iemand anders die ooit ook binnen kwam en zomaar weer wegging. Elk nieuw kindje wat komt heeft het recht op onze volle aandacht en verbinding. De partner kan daarbij helpen. Die kan de verbinding maken, waardoor het voor de moeder ook weer makkelijker wordt.

Mensen helpen om wat meer bij hun gevoel te komen.

Als mensen in een situatie zitten waar ze niet gelukkig van worden dan proberen de meesten iets aan die situatie te veranderen. Sommige mensen zijn echter heel erg goed in “niet-zeuren-maar-doorgaan”. Dat is een kwaliteit die hen vaak ver brengt. Het zijn echte doorzetters en doorzetten dat moet iedereen zo af en toe wel eens in het leven. Maar mensen die té goede doorzetters zijn, gaan door ten koste van zich zelf. Ons hoofd helpt ons daar heel goed bij. Met ons hoofd kunnen we redeneren: “nog een paar jaar, dan ben ik met pensioen”, of “hij slaat me soms wel, maar hij meent het zo niet”. We hebben nog allerlei andere redenen waarom we doorgaan in een situatie die ons ongelukkig maakt. Dit veroorzaakt spanning die zich vaak uit in lichamelijke ongemakken (hoofdpijn, rugpijn, buikklachten, hyperventilatie) of slecht slapen waardoor mensen langzaam steeds vermoeider worden en uiteindelijk kan het leiden tot een burn-out.

Met ons hoofd zijn we goed om steeds maar door te gaan, als we naar ons gevoel willen luisteren moeten we meer in contact met het gevoel komen en dat zit in ons lichaam. Daarom laat ik mensen oefeningen doen die hen helpen om meer in het lichaam te komen. Daarnaast raak ik mensen (als dat kan) ook aan. Door met hun aandacht naar mijn handen te gaan, komen ze ook meer in hun lichaam. Als we ons meer bewust worden van wat we voelen dan wordt het makkelijker om met het gevoel om te gaan en soms andere keuzes te maken.